Kršćani bosanske crkve

Ponovljeno izdanje studije o bosanskim krstjanima koja je izašla godine 1953. Autor, neopterećen nacionalizmom, na nov način pristupa starom pitanju bosanskog srednjovjekovlja. Kao historičar čiji se pogled ne zaustavlja samo na izvanjskim obrisima jedne pojave nego se trudi proniknuti u srž problema, krenuo je fra Leon Petrović od definiranja osnovnih pojmova, prvenstveno pojma hereze i heretičnosti. Opredjeljujući se za široki istraživački dijapazon i model povijesnih paralelizama, Petrović značajan prostor posvećuje razvitku crkveno-političkih prilika u Hrvatskoj između IX. i XI. stoljeća, koji bjelodano pokazuje tijesnu povezanost crkvenih i državnih struktura, odnosno na tzv. zemaljskoj crkvi zasnovan državni suverenitet srednjovjekovnoga tipa. Nakon što se bosanska biskupija odvojila od bosanske države a crkveno-politički razvitak u Bosni krenuo putem igradnje crkvenih struktura izvan jurisdikcije Rimske kurije, u Bosnu dolaze franjevci a njihovim dolaskom nova epoha bosanske povijesti. Ovdje do izražaja dolazi autorova znanstvena crta gdje jasno raspoznaje problem te na osnovi dostupnih izvora prati proces nadmetanja franjevaca i hijerarhije crkve bosanske za prevlast na dvoru Kotromanića. Na kraju, u trećem dijelu studije, autor dolazi do neprijepornog zaključka o kristocentričnosti učenja bosanskih krstjana, koje se u svim ključnim dogmatskim postvkama – izuzev one o jedinstvu s Katoličkom crkvom – nije razlikovalo od službenog crkvenog nauka. U okviru završnih razmatranja autor se pozabavio pitanjem hijerarhijske strukture Crkve bosanskih krstjana kao i nekim važnim funkcijama što ih je vršila u bosanskom feudalnom društvu.